ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Ο ελληνικός κινηματογράφος ξεκίνησε στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, με μικρό αριθμό ταινιών μέχρι το 1940 (35 κατά προσέγγιση). Η άνθισή του άρχισε μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, με 4-7 ταινίες το χρόνο μέχρι το 1950 και σταδιακά η παραγωγή αυξήθηκε μέχρι τις 60 ταινίες το 1960. Η χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου ήταν από το 1960 μέχρι το 1973 φτάνοντας μέχρι τις 97 ταινίες το χρόνο (με μέσο όρο 80 ταινίες το χρόνο). Από το 1974 μέχρι σήμερα η παραγωγή κυμαίνεται σε πολύ μικρότερα επίπεδα από 10 ταινίες μέχρι 40 ταινίες το χρόνο.
Η ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Μετά την απελευθέρωση, η κινηματογραφική παραγωγή ανεβαίνει. Ενώ το πρώτο - μέτριο σε εξοπλισμό - στούντιο του Σκουληκίδη κλείνει, ιδρύονται δύο αρκετά συγχρονισμένα στούντιο. Το Άλφα στα Μελίσσια και της Ανζερβός στη Φιλοθέη. Διαθέτουν την αναγκαία έκταση και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς και ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό. Αργότερα ιδρύονται και μερικά μικρότερα στούντιο. Το 1956 παρουσιάζεται από την "Δριμαρόπουλος & Σία", η πρώτη έγχρωμη ελληνική ταινία, "Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας". Πρόκειται για μια ακόμη κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου έργου του Κορομηλά, που χρωματίστηκε με την τεχνική του technicolor.
Μετά την απελευθέρωση, η κινηματογραφική παραγωγή ανεβαίνει. Ενώ το πρώτο - μέτριο σε εξοπλισμό - στούντιο του Σκουληκίδη κλείνει, ιδρύονται δύο αρκετά συγχρονισμένα στούντιο. Το Άλφα στα Μελίσσια και της Ανζερβός στη Φιλοθέη. Διαθέτουν την αναγκαία έκταση και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς και ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό. Αργότερα ιδρύονται και μερικά μικρότερα στούντιο. Το 1956 παρουσιάζεται από την "Δριμαρόπουλος & Σία", η πρώτη έγχρωμη ελληνική ταινία, "Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας". Πρόκειται για μια ακόμη κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου έργου του Κορομηλά, που χρωματίστηκε με την τεχνική του technicolor.
ΟΙ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
- Αυτή η περίοδος ονομάστηκε Παλαιός Ελληνικός Κινηματογράφος (ΠΕΚ). Διακρίνεται για την ίδρυση και τη λειτουργία δεκάδων εταιρειών παραγωγής, την καλλιέργεια ποικίλων ειδών, αρκετά από τα οποία σήμερα είναι εξαφανισμένα, τη δημιουργία «σταρ σίστεμ» και την προσέλευση δεκάδων εκατομμυρίων Ελλήνων θεατών στις κινηματογραφικές αίθουσες.
- Ονομάστηκε Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος (ΝΕΚ). Είναι η περίοδος που αρχίζουν και σταδιακά επικρατούν ταινίες που ανήκουν ή επηρεάζονται από το ομώνυμο κίνημα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλες οι ταινίες της περιόδου διαθέτουν τα χαρακτηριστικά του κινήματος ΝΕΚ. Τον γενικό ρυθμό και ύφος στην παραγωγή δίνουν ταινίες με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ταινιών του ΝΕΚ, δηλαδή ιστορίες με έντονα πολιτικά στοιχεία, ή με ψυχολογικά και φιλοσοφικά ερωτήματα και, συνήθως, ταινίες Τέχνης (Αrt cinema), οι οποίες στα πρώτα χρόνια γίνονται με «αντάρτικες» (guerrilla) μεθόδους παραγωγής και εθελοντικής εργασίας ανάμεσα σε φίλους, ενώ αργότερα επιχορηγούνται ή είναι συμπαραγωγές με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
- Εχει ονομαστεί Σύγχρονος Ελληνικός Κινηματογράφος (ΣΕΚ). Διακρίνεται από ποικιλομορφία στις παραδόσεις και στους τρόπους παραγωγής. Σε συνδυασμό με καινούργιους τρόπους διανομής και νέες αίθουσες, τα εισιτήρια αυξάνονται θεαματικά, και μάλιστα αναδεικνύονται οι επίσημα μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες όλων των εποχών: Σειρήνες στο Αιγαίο (2005), Πολίτικη κουζίνα (2004), Safe Sex (1999), όλες με περισσότερους από ένα εκατομμύριο θεατές στις κινηματογραφικές αίθουσες. Εμφανίζονται τηλεοπτικά κανάλια ως παραγωγοί και νέες εταιρείες, οι οποίες επενδύουν σε ταινίες παράλληλα ή μαζί με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
ΓΝΩΣΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΟΔΟ
Στα πρώτα βήματα του ελληνικού κινηματογράφου εμφανίστηκαν ακόμη και ο μοναδικός μας Βασίλης Λογοθετίδης, ο Κώστας Μουσούρης με την Αλίκη, που ήταν τότε γυναίκα του "Αστέρω", ο Νίκος Δεδραμής "Έρως και κύματα", η Κυβέλη με την Κοτοπούλη "Κακός δρόμος", ο Πέτρος Κυριακός "Οι Απάχηδες των Αθηνών", ο Γιάννης Αποστολίδης "Ανοιχτήθάλασσα", ο Δημήτρης Μυράτ "Κακός δρόμος" και "Η βίλα με τα νούφαρα", η Μερόπη Ροζάν "Γαλάζια κεριά", ο Χριστόφορος Νέζερ κ.ά. Στη δεύτερη περίοδο έχουμε πλήθος εκλεκτούς ηθοποιούς, από τους οποίους ξεχωρίζουν η Κατίνα Παξινού, που εκτός από την θεατρική της σταδιοδρομία, δημιούργησε αξιόλογους ρόλους σε ταινίες διεθνούς επιπέδου όπως "Για Ποιον Χτυπά η Καμπάνα ", "Κος Αρκαντίν", "Καίσαρ Βοργίας", "Ο Ρόκο και τ'αδέλφια του" και "Δίκη". Επίσης τον Αλέξη Μινωτή με τις ταινίες "Υπόθεση Νοτόριους", "Πανικός στους δρόμους", "Χώρα των Φαραώ". |
ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι «σχολικές» ταινίες χωρίζονται χρονολογικά σε δύο κατηγορίες: στις πιο παλιές, όπου τις παρακολουθούμε (συνήθως) παράλληλα με τη ζωή ενός καθηγητή ή δασκάλου, και στις νεώτερες, όπου οι κύριοι πρωταγωνιστές είναι (συνήθως και πάλι) οι μαθητές. Επίσης, ως προς το είδος τους, χωρίζονται σε αυτές του δημοτικού σχολείου, που έχουν μία κάπως πιο νοσταλγική ματιά, και σε αυτές του λυκείου (ή, έστω, εξαταξίου γυμνασίου, όπως ήταν πιο παλιά γνωστό το γυμνάσιο-λύκειο), όπου οι μαθητές «ξεσαλώνουν», λίγο πριν την ενηλικίωσή τους.
Οι «σχολικές» ταινίες χωρίζονται χρονολογικά σε δύο κατηγορίες: στις πιο παλιές, όπου τις παρακολουθούμε (συνήθως) παράλληλα με τη ζωή ενός καθηγητή ή δασκάλου, και στις νεώτερες, όπου οι κύριοι πρωταγωνιστές είναι (συνήθως και πάλι) οι μαθητές. Επίσης, ως προς το είδος τους, χωρίζονται σε αυτές του δημοτικού σχολείου, που έχουν μία κάπως πιο νοσταλγική ματιά, και σε αυτές του λυκείου (ή, έστω, εξαταξίου γυμνασίου, όπως ήταν πιο παλιά γνωστό το γυμνάσιο-λύκειο), όπου οι μαθητές «ξεσαλώνουν», λίγο πριν την ενηλικίωσή τους.
Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά (1969) Στον δάσκαλό μας … με αγάπη (1969) Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά (1970) Ο Ψύλλος (1990) Τα δελφινάκια του Αμβρακικού (1993) Το καναρινί ποδήλατο (1999) Το φως που σβήνει (2000) Δύσκολοι αποχαιρετισμοί: ο μπαμπάς μου (2002) |
Το ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο (1959)
Βοήθεια… με παντρεύουνε! Οικογένεια Παπαδόπουλου (1961) Νόμος 4000 (1962) Χτυποκάρδια στο θρανίο (1963) Ο φαλακρός μαθητής (1979) Μάθε παιδί μου γράμματα (1981) Ρόδα τσάντα και κοπάνα (1982) Άγριες πλάκες στα θρανία (1983) Γρανίτα από μελάνι (1983) Δάσκαλε τι δίδασκες; (1983) |